ئانار بۇلۇت\شىنجاڭ گېزىتى مۇخبىرى ۋاڭ شىنخۇڭ
بىر يىلدىكى چېچەك پەسلى يەنە باشلاندى، باھار سەيلىسى - چېچەك سەيلىسى قىلىدىغان ۋاقىت يېتىپ كەلدى.
ئۆرۈك چېچىكى، نەشپۈت چېچىكى، شاپتۇل چېچىكى، ئەتىرگۈل، ئۈستىقۇددۇس گۈلى... رەڭگارەڭ گۈللەر ئارقا - ئارقىدىن پورەكلەپ ئېچىلىپ چىرايلىق تۈسكە كىرىپ، رەڭدار رەڭ تەڭشەش تاختىسىغا ئوخشاش باھاردىكى شىنجاڭنىڭ ئاساسىي رېڭىنى تېخىمۇ جۇلالاندۇرۇپلا قالماي، يەنە ھەرقايسى جايلاردىن چېچەك سەيلىسى قىلغىلى كەلگەن ساياھەتچىلەرگە گۈزەل شىنجاڭنىڭ تۇنجى نام كارتىسىنى سۇندى.
گۈل - چېچەكلەر دۇنياسىدا سودا پۇرسىتى چەكسىز، كۈنسېرى پىشىپ يېتىلىۋاتقان چېچەك سەيلىسى ئىقتىسادى ئاپتونوم رايونىمىزنىڭ يۇقىرى سۈپەتلىك تەرەققىياتىنىڭ جانلىق ئىزاھاتىغا ئايلاندى.
ھەرقايسى جايلار «چېچەككە ئائىت ئىشلار»نى ياخشى قىلدى
ھەر يىلى 3 - ئاينىڭ ئوتتۇرىلىرى ۋە ئاخىرىلىرى، شىمالىي شىنجاڭنىڭ بەزى جايلىرىدىكى قار - مۇزلار تېخى ئېرىمىگەن چاغدا، «شىنجاڭدا تۇنجى باھار باشلىنىدىغان جاي» دەپ نام ئالغان تۇرپان شەھىرىنىڭ توقسۇن ناھىيەسى شا بازىرى نەخۇل كەنتىدىكى ئۆرۈك دەرىخى شاخلىرىدا ھالرەڭ ئۆرۈك چېچەكلىرى ھۆپپىدە ئېچىلىپ خۇش پۇراق چېچىپ ھەممە جاي باھار تۈسىگە كىرگەنىدى. شىنجاڭ ساياھەتچىلىكىدىكى مۇھىم پائالىيەتنىڭ بىرى بولغان چېچەك سەيلىسىمۇ شۇنىڭغا ئەگىشىپ باشلاندى.
كەنتتىكى «ئۆرۈك ئۆستۈرۈش ماھىرى» دەپ نام ئالغان سۇلتان دۇگامنىڭ بىر يىلدىكى ئەڭ ئالدىراش چاغلىرى كەنتتىكى ئۆرۈكلەر چېچەكلىگەن ئاشۇ پەيتتىن باشلاندى.
«ئۆرۈك چېچەكلىدى، ساياھەتچىلەر كەلدى، مەنمۇ كىرىم قىلىشقا باشلايمەن» دېدى سۇلتان.
ئىلگىرى سۇلتاننىڭ نەزەرىدە پەقەت ئۆرۈكلا بار بولۇپ، كىرىم قىلىشتىمۇ ئۆرۈككە تايىناتتى. يېقىنقى نەچچە يىلدا، چېچەك سەيلىسىگە تايىنىپ سۇلتاننىڭ كىرىمىمۇ بارغانسېرى كۆپەيدى. «ھەر يىلى ئۆرۈك چېچەكلىگەندە مەن ھويلامنى ئۆزگەرتىپ قۇرغان دېھقانلار ئارامگاھىمنى ئىجارىگە بېرىپ، بىر ئايدا نەچچە مىڭ يۈەن كىرىم قىلىمەن. ئۆرۈك پىشقاندىن كېيىن، ئۆرۈك ساتقاندىن باشقا، يەنە ساياھەتچىلەرنىڭ باغقا كىرىپ ئۆرۈك ئۈزۈشىدىنمۇ كىرىم قىلىمەن» دېدى سۇلتان.
نەخۇل كەنتىدە چېچەك سەيلىسىدىن كىرىم قىلىش يوللىرىنى كېڭەيتكەن كەنت ئاھالىسى يالغۇز سۇلتانلا ئەمەس.
توقسۇن ناھىيە بازىرىغا كۆچۈپ كېلىپ ئولتۇراقلاشقان نەخۇل كەنتىنىڭ كەنت ئاھالىسى ۋەلى رۇسۇل مۇنداق دېدى: ھەر يىلى ئۆرۈك چېچەكلەشتىن بۇرۇن، شەھەردىن كەنتكە بالدۇرلا قايتىپ كېلىپ، ساياھەتچىلەر ياقتۇرۇپ يەيدىغان توقسۇن قارا باش قويى، يەرلىك توخۇسى قاتارلىقلارنى ياخشى تەييارلايمەن، بىر ئايدا 6000 يۈەن ئەتراپىدا كىرىم قىلالايمەن. بۈگۈنكى كۈندە، ۋەلى ناھىيە بازىرىدىن ئۆي سېتىۋالدى، يەنە ئاپتوموبىلمۇ سېتىۋالدى.
شۇ جاينىڭ ئىستاتىستىكىسىغا ئاساسلانغاندا، 2013 - يىلىدىن بۇيان، نەخۇل كەنتى كۆپ قېتىم ئۆرۈك چېچىكى پەسلى ساياھەت پائالىيىتى ئۆتكۈزگەن بولۇپ، جەمئىي كۈتۈۋالغان ساياھەتچى 2 مىليون ئادەم قېتىمدىن ئاشقان. «بۇلتۇر، كەنتنىڭ كىشى بېشى ئوتتۇرىچە كىرىمى 22 مىڭ يۈەندىن ئاشتى» دېدى نەخۇل كەنتى كەنت پارتىيە ياچېيكىسىنىڭ شۇجىسى ئامىنە ئەسەت.
نەخۇل كەنتى شىنجاڭدىكى چېچەك سەيلىسىگە تايىنىپ ئاممىنىڭ كىرىمىنى ئاشۇرۇش يوللىرىنى كېڭەيتكەن نۇرغۇن كەنتنىڭ ئىخچام كۆرۈنۈشى.
ساياھەت ئارقىلىق يېزا ئىگىلىكى ئىلگىرى سۈرۈلدى، ساياھەت ئارقىلىق خەلق بېيىتىلدى. يېقىنقى نەچچە يىلدا، شىنجاڭدىكى ھەرقايسى جايلار چېچەك سەيلىسىنى چۆرىدەپ، «چېچەككە ئائىت ئىشلار»نى ياخشى قىلىپ، مېۋىلىك دەرەخلەرنىڭ ئوخشاش بولمىغان مەزگىلدە چېچەكلەشتەك ئالاھىدىلىكىگە ئاساسەن، چېچەك باش تېما قىلىنغان تۈرلۈك مەدەنىيەت - ساياھەت پائالىيەتلىرىنى ئۆتكۈزدى. بۇنىڭ ئۈچۈن ھەرقايسى جايلار مۇناسىپ ساياھەت ئەسلىھەلىرىنى پىلانلاپ مۇكەممەللەشتۈرۈپ، سودا كوچىسى قاتارلىقلارنى بىرتۇتاش بەرپا قىلىپ، چېچەك سەيلىسىنى يېڭى كەسىپ ھالىتىدە نامايان قىلىپ ۋە يولغا قويۇپ، ساياھەتچىلەرنىڭ ئىستېمال يېڭى ئېھتىياجىنى قاندۇردى.
«ياخشى تەرەققىي قىلىۋاتقان چېچەك سەيلىسى ھەرقايسى جايلاردىكى ئاممىنىڭ يېزا - كەنت ساياھەتچىلىكىنى تەرەققىي قىلدۇرۇش ئىشەنچىنى ئاشۇردى، يېزا ئىگىلىكى بىلەن ساياھەتچىلىكنىڭ يۇغۇرۇلۇشىنى ئىلگىرى سۈردى، خەلقنى بېيىتىپ كەنتنى روناق تاپقۇزۇش ۋە يېزا - كەنتلەرنى گۈللەندۈرۈشنى ئالغا سىلجىتتى» دېدى ئاپتونوم رايونلۇق مەدەنىيەت ۋە ساياھەت نازارىتى بايلىق ئېچىش باشقارمىسىنىڭ باشقارما باشلىقى دۈەن يۈمىڭ.
«بىر تال گۈل»نىڭ قىممىتى
پويىزغا ئولتۇرۇپ ئۆرۈك چېچىكى كۆرگىلى بېرىش شىنجاڭ يېزا ئىگىلىك داشۆسىنىڭ پېنسىيەگە چىققان ئوقۇتقۇچىسى ۋاڭ فاڭخۇانىڭ ھەر يىلى 3 - ئايدا جەزمەن قىلىدىغان ئىشى.
گۈل سەيلىسى تىلغا ئېلىنغاندا، ۋاڭ فاڭخۇا بارماقلىرىنى چىقىرىپ مۇخبىرغا شىنجاڭدا گۈل - چېچەكلەرنىڭ ئېچىلىدىغان ۋاقتىنى ساناپ بەردى. ئۇ مۇنداق دېدى: ھەر يىلى 3 -، 4 - ئايلار ئۆرۈك چېچىكى، نەشپۈت چېچىكى، شاپتۇل چېچىكى پورەكلەپ ئېچىلىدىغان پەسىل، 5 - ئايدا كۈركۈم گۈلى، تاغ گۈلى، ئەتىرگۈل ئەڭ چىرايلىق ئېچىلىدۇ، 6 - ئاينىڭ ئوتتۇرىلىرىدا ئۈستىقۇددۇس گۈللىرى پورەكلەپ ئېچىلىدۇ، 7 - ئاي قىچا چېچىكى پورەكلەپ ئېچىلىدىغان پەسىل، 8 -، 9 - ئايلاردا ئاپتاپپەرەس ئېچىلىدۇ...
«بۇ يىل، مەن نەنجىڭدىكى بىرقانچە دوستۇمنى شىنجاڭغا كېلىپ چېچەك سەيلىسى قىلىشقا تەكلىپ قىلدىم. بىرنەچچە كۈن ئىلگىرى، ئۇلار توقسۇنغا ئۆرۈك چېچىكى كۆرگىلى بارغاندا، شىنجاڭدىكى ئۆرۈك چېچەكلىرىنىڭ گۈزەللىكىدىن ئادەمنىڭ ئايرىلىشقا قىيمايدىغانلىقىنى ئېيتتى!» دېدى ۋاڭ فاڭخۇا.
چېچەك سەيلىسىنىڭ گۈللىنىشىگە ئەگىشىپ، شىنجاڭدىكى ھەرقايسى چوڭ ساياھەت كوپىراتىپلىرىمۇ چېچەك سەيلىسى لىنىيەسىنى كۆڭۈل قويۇپ رەتلەپ چىقىپ، بىر يۈرۈش چېچەك سەيلىسى مەھسۇلاتلىرىنى ياراتتى. شىنجاڭ تۆمۈريول تارماقلىرىمۇ ئوخشاش بولمىغان يۆنىلىشكە قاتنايدىغان چېچەك سەيلىسى مەخسۇس پويىزىنى يولغا قويدى، تىيانشاننىڭ جەنۇبى ۋە شىمالىغا بېرىپ چېچەك سەيلىسى قىلىش شىنجاڭنىڭ ئەتىيازلىق ساياھىتىدىكى ئالاھىدىلىكلەرنىڭ بىرىگە ئايلاندى.
«بۇ يىل، دۆلەت ئىچىدىكى باشقا ئۆلكە، ئاپتونوم رايون، بىۋاسىتە قاراشلىق شەھەرلەردىن شىنجاڭغا كېلىپ چېچەك سەيلىسى قىلىدىغان ساياھەتچىلەرنىڭ سانى بىرقەدەر كۆپ بولدى، چېچەك سەيلىسى ھەرقايسى ساياھەت كوپىراتىپلىرىنىڭ كوزىر مەھسۇلاتىغا ئايلاندى» دېدى شىنجاڭ قار لەيلىسى خەلقئارا ساياھەت كوپىراتىپى چەكلىك شىركىتىنىڭ مۇئاۋىن باش دىرېكتورى شياۋ بىڭ.
ئىگىلىنىشىچە، بۇ يىل توقسۇن ناھىيەسى ئۆرۈك چېچەكلەپ بىر ھەپتە ۋاقىت ئىچىدىلا پۈتۈن مەملىكەتنىڭ ھەرقايسى جايلىرىدىن كەلگەن 300 مىڭ ساياھەتچىنى كۈتۈۋالغان. بۈگۈر، تاشقورغان، كۇچا، كۈنەس قاتارلىق جايلاردا ئۆتكۈزۈلگەن ئۆرۈك چېچىكى بايرىمىدىمۇ ئىلگىرىكى يىللاردىكىدىن تېخىمۇ كۆپ ساياھەتچى كۈتۈۋېلىنغان.
شىنجاڭ دالا ئاپتوموبىلى ئېكسپېدىتسىيە ساياھەت كوپىراتىپى چەكلىك شىركىتىنىڭ مەسئۇلى جاڭ جۈن تونۇشتۇرۇپ مۇنداق دېدى: بۇ يىل باھار بايرىمىدىن كېيىن، خېرىدارلار تاشقورغان - يەكەن قەدىمىي يولى ساياھىتىنى ئالدىن زاكاز قىلدى. بۇ ساياھەتچىلەرنىڭ ھەممىسى يول بويىدىكى كەنتلەردە ئېچىلىدىغان ئۆرۈك چېچەكلىرىنى كۆرۈش ئۈچۈن كەلگەن.
«تاشقورغان - يەكەن قەدىمىي يولى بويىدىكى ئۆرۈك چېچەكلىرىنىڭ ناھايىتى گۈزەل ئىكەنلىكىنى بۇرۇنلا ئاڭلىغانىدىم، بۇ قېتىم كېلىپ قارىسام، بۇ جاي ھەقىقەتەن گۈزەل ماكان ئىكەن، گۈزەللىكىنى كۆرۈپ تۈگەتكىلى بولمايدىكەن!» دېدى ئۆزى ئۆي ئاپتوموبىلنى ھەيدەپ، فوتو ئاپپاراتىنى ئېلىپ تاشقورغانغا ساياھەتكە كەلگەن خېنەنلىك ساياھەتچى لى خەيتاۋ.
دۇەن يۈمىڭ تونۇشتۇرۇپ مۇنداق دېدى: گۈل ئارقىلىق يېزا ئىگىلىكىنى گۈللەندۈرۈش، «چېچەك سەيلىسى ئىقتىسادى»نى زور كۈچ بىلەن تەرەققىي قىلدۇرۇش، يېزا - كەنت ساياھەت كەسپى ئارقىلىق يېزا - كەنت كەسىپلىرىنى گۈللەندۈرۈشكە تۈرتكە بولۇش تەرەققىيات پىكىر يولىغا تايىنىپ، ئاپتونوم رايونىمىزدىكى ھەرقايسى جايلار چېچەك سەيلىسى بايرىمى پائالىيەتلىرىنى پائال ئۆتكۈزۈپ، 100دىن ئارتۇق ساياھەت لىنىيەسى ھەم مەھسۇلاتىنى ئاچتى.
يېقىنقى نەچچە يىلدا، ئاپتونوم رايونىمىزنىڭ چېچەك سەيلىسى ئىقتىسادى ئەڭ دەسلەپكى شەھەر ئەتراپىدىكى يېزا - بازارلاردىن چەت، يىراق يېزا - كەنتلەرگىچە كېڭەيدى. ئىلى، قەشقەر، ئاقسۇ، كورلا، تۇرپان قاتارلىق جايلار مېۋىلىك دەرەخلەرنىڭ چېچەكلەش مەزگىلى ئالاھىدىلىكىگە تايىنىپ، چېچەك سەيلىسىنى يېزا - كەنت ساياھىتى، ئېكولوگىيە ساياھىتى بىلەن بىرلەشتۈرۈپ، «چېچەك سەيلىسى+ئەندىزە»نى يولغا قويدى. ئەنئەنىۋى «چېچەك سەيلىسى ئىقتىسادى»نى كېڭەيتىش «بىر تال گۈل»نىڭ كەسىپ قىممىتىنى زورايتتى، گۈل - چېچەكلەر دۇنياسىدىكى چەكسىز سودا پۇرسىتى يېزا - كەنت كەسىپلىرىنىڭ گۈللىنىشىگە تۈرتكە بولۇشتىكى پايدىلىق تۇتقىغا ئايلاندى.
ھەقىقىي ماھارەت گۈل - چېچەكلەر سىرتىدا
«ئۈستىقۇددۇس مەدەنىيەت مۇزېيىنى ئېكسكۇرسىيە قىلىپ، 10 مىڭ مو ئۈستىقۇددۇسنىڭ پورەكلەپ ئېچىلغانلىقىنى ئۆز كۆزۈم بىلەن كۆرەلمەسلىكتىن ئىبارەت ئەپسۇسلىقىمنىڭ ئورنىنى تولدۇردۇم» دېدى 3 - ئاينىڭ 26 - كۈنى، قورغاس ناھىيەسىنىڭ چىڭسىخوزا بازىرى جيېيوۋ گۇڭجۇ ئۈستىقۇددۇس باغچىسى ئۈستىقۇددۇس مەدەنىيەت مۇزېيىدا ساياھەتچى جۇ مېيتىڭ.
جۇ مېيتىڭ شېنجېندىكى بىر پۇل مۇئامىلە ئاپپاراتىدا خىزمەت قىلىدىغان بولۇپ، ئىلگىرى ئۇ قورغاستىكى ئۈستىقۇددۇسنىڭ سۈرىتىنى توردىن كۆرگەندىن كېيىن، كۆڭلىدە كۆرۈپ كېلىشنى ئىزچىل ئارزۇ قىلىپ كەلگەنىدى. بۇ قېتىم ئۇ كاماندىروپكىغا چىققان پۇرسەتتىن پايدىلىنىپ، مەخسۇس قورغاسقا كەلدى.
ئەپسۇسلىنارلىقى شۇكى، دالىدا ئەمدىلا كۆكىرىشكە باشلىغان ئۈستىقۇددۇسلار تېخى غۇنچىلاۋاتاتتى. جۇ مېيتىڭ ئامالسىز فوتو ئاپپاراتنى ئېلىپ مۇزېيدا بىر قىسىم سۈرەتلەرنى تارتتى.
شىنجاڭ تيەنرەن فاڭشياڭ يېزا ئىگىلىك پەن - تېخنىكا چەكلىك شىركىتىنىڭ باش مۇدىرى رېن كې تونۇشتۇرۇپ مۇنداق دېدى: 2011 - يىلى، شىركەت 100 مىليون يۈەندىن ئارتۇق مەبلەغ سېلىپ ئۈستىقۇددۇس باغچىسى بەرپا قىلىپ، جۇڭگودىكى تۇنجى «خۇش پۇراق ئوت پەننى ئومۇملاشتۇرۇش مەدەنىيەت بازىسى»نى قۇردى. بۈگۈنكى كۈندە، ساياھەتچىلەر قورغاسقا كەلسىلا ئۈستىقۇددۇس مەدەنىيەت مۇزېيىنى ئېكسكۇرسىيە قىلىدۇ.
ھەممىگە مەلۇمكى، «چېچەك سەيلىسى»نىڭ ئاغرىق نۇقتىسى چېچەك مەزگىلىنىڭ قىسقا بولۇشى، ئەگەر ھاۋارايى ئۆزگىرىش قاتارلىق سەۋەبلەرگە يولۇقسا، چېچەك مەزگىلىنىڭ داۋاملىشىشى قىيىن بولىدۇ. بۇنىڭغا قارىتا، ئاپتونوم رايونىمىزدىكى ھەرقايسى جايلار چېچەك مەزگىلىنىڭ چەكلىمىسىگە ئۇچرىمايدىغان بىر يۈرۈش خاس مەدەنىيەت ساياھەت تۈرلىرىنى يولغا قويۇپ، «گۈل - چېچەككە مۇناسىۋەتلىك خىلمۇ خىل مەھسۇلاتلار»نى ئېچىپ، ئىشلەپچىقىرىپ، كەسىپ زەنجىرىنى ئۇزارتىپ، «چېچەك سەيلىسى ئىقتىسادى»نى ئىمكانىيەتلىك سىجىل قىلدى.
«چېچەك سەيلىسىدە ساياھەت قىلىش ۋاسىتە. مۇنداقچە قارىغاندا، ساياھەتچىلەرنىڭ ئىنتىلىدىغىنى گۈل - چېچەكلەر ۋە مەنزىرە بولسىمۇ، ئەمەلىيەتتە ھېس قىلىدىغىنى شىنجاڭنىڭ تەبىئىي شارائىتى ۋە ئۆرپ - ئادىتى، نامايان قىلىنىدىغىنى شىنجاڭ ساياھەت كەسپىنىڭ چەكسىز جەلپكارلىقى. <چېچەك سەيلىسى ئىقتىسادى>نى تۆت پەسىلنىڭ ھەممىسىدىلا جانلاندۇرۇش كېرەك، بۇنىڭدىكى ھەقىقىي ماھارەت گۈل - چېچەكلەر سىرتىدا» دېدى شىنجاڭ ساياھەت جەمئىيىتى ساياھەت ماركېتىڭى شۆبە جەمئىيىتىنىڭ جەمئىيەت باشلىقى چېن جيەنۋېن.
بۈگۈنكى كۈندە، «چېچەك سەيلىسى+ ئەندىزە»نىڭ دەرىجىسىنىڭ ئۆستۈرۈلۈشىگە ئەگىشىپ، «گۈل - چېچەككە مۇناسىۋەتلىك خىلمۇخىل مەھسۇلاتلار»دىن بەختلىك كەسىپ، خۇشال - خۇرام كەسىپكىچە، «چېچەك سەيلىسى ئىقتىسادى»نىڭ يېڭىلىق يارىتىش زەنجىرى بارغانسېرى ئۇزىراپ، پايدا ئېلىش ئەندىزىسى بارغانسېرى كۆپ مەنبەلىشىپ، ئاپتونوم رايونىمىز ساياھەتچىلىك كەسپىنىڭ يۇقىرى سۈپەتلىك تەرەققىياتىدا كۈچلۈك تىرەككە ئايلاندى.
