奔腾之路 · 洞见

ئۇچقاندەك ئىلگىرىلەش يولى . كۆزىتىش

奔腾之路 · 洞见

ئۇچقاندەك ئىلگىرىلەش يولى . كۆزىتىش

中哈携手 做共建“一带一路”先行者

石榴云/新疆日报记者 李春霞 赵春华

时下的哈萨克斯坦,秋高气爽,云卷云舒,与毗邻的中国新疆尤其相似。

山水相邻、地域相连、人文相亲。拥有1700多公里共同边界,有着2000多年交往历史,从古丝绸之路的繁华,到共建“一带一路”的携手向前,哈萨克斯坦与中国,有着极深渊源,更是睦邻友好、互利共赢的典范。

10年前,习近平主席首次访问哈萨克斯坦,提出共同建设“丝绸之路经济带”倡议,“一带一路”合作由此发端。

10年来,共建“一带一路”从倡议到行动,从理念到实践,从先试先行到高水平合作,中哈关系内涵日益丰富,合作成果丰硕。

作为“一带一路”核心区,中哈合作的排头兵,中国新疆和哈萨克斯坦地方间合作持续深化,成果日益显著,促进古老的丝绸之路焕发新的生机活力。

向高处立 关系阔步前行

9月15日,在纳扎尔巴耶夫大学主楼,上课下课的学生来来往往,井然有序,墙上的一组照片,记录着10年前的那个重要时刻——

“我们可以用创新的合作模式,共同建设‘丝绸之路经济带’。”2013年9月7日,国家主席习近平在这所大学发表题为《弘扬人民友谊共创美好未来》的重要演讲,掀开了世界发展进程的新一页。

“这是一个伟大的倡议。”作为见证者,纳扎尔巴耶夫大学首任校长胜茂夫对当时情景印象深刻,“从10年前倡议提出,到如今很多项目推进实施,共建‘一带一路’把亚欧的很多国家紧密联系在一起。”

向高处立,中哈关系阔步前行。

共建“一带一路”10年来,两国以元首外交为引领,不断深化中哈永久全面战略伙伴关系,树立了独一无二的双边关系定位,致力于构建世代友好、高度互信、休戚与共的中哈命运共同体。

元首外交把舵领航,中哈共建各层级交往和各领域合作机制,两国关系持续高水平运行。

为落实两国元首达成的重要共识,中国新疆加大与哈萨克斯坦的高层互动:今年3月,自治区党委书记马兴瑞率中国新疆友好交流访问团出访哈萨克斯坦,先后访问了阿斯塔纳和阿拉木图,与哈政府有关领导和相关市州负责人会谈,举行第二届中国(新疆)—哈萨克斯坦毗邻地区友好合作对话会,与阿拉木图市和东哈萨克斯坦州、阿拉木图州、阿拜州、杰特苏州缔结友城关系,实现了与毗邻州市友城“全覆盖”。

地方交往如火如荼:哈萨克斯坦副总理兼贸易和一体化部部长茹曼加林一行到新疆访问,并出席2023(中国)亚欧商品贸易博览会,图尔克斯坦州、杰特苏州、阿拉木图州州长先后到访新疆;新疆伊犁哈萨克自治州、塔城市、博乐市等也接连派团访哈。“我们将积极主动加强同中国新疆各领域交流合作,推动双方合作提升到新的水平。”阿拉木图州州长马拉特·苏勒坦哈兹耶夫表示。

“地方间常走动,深化了彼此间友谊,挖掘出宝贵合作机遇,签署了多项互利共赢的合作协议,推动了新疆同哈合作走深走实。”中国驻阿拉木图总领事蒋薇说。

向实处行 合作成就斐然

“我们经销的这些镀锌钢卷等货物,都是通过中欧班列拉过来的,80%来自中国,其中一半来自宝钢集团新疆八一钢铁有限公司。”9月13日,在位于阿拉木图市的哈萨克钢铁集团库房,销售负责人叶尔夏提·杰恩斯指着刚入库的一批货对记者说。

首批签署共建“一带一路”双边合作文件并深入开展共建“一带一路”合作、铺设中国同周边国家第一条陆上跨境油气管道、率先开展国际产能与投资合作……共建“一带一路”倡议提出10年来,中哈成功实施了几十个重要合作项目,取得了实打实、沉甸甸的成果。

向实处行,中哈合作成就斐然。

联通畅达四方。中哈已成功搭建涵盖公路、铁路、航空、油气管道的全方位、立体化联通网络。在中国新疆,有5个公路口岸、2个铁路口岸通往哈萨克斯坦,“钢铁驼队”中欧班列日夜兼程,满载集装箱的货运汽车不绝于途,空中航班往来不歇。

贸易繁荣发展。中哈贸易推介活动频繁,中国—亚欧博览会、哈萨克斯坦—中国商品展览会、中哈友谊暨伊犁州—阿拉木图州企业经贸洽谈会、中国(新疆)—哈萨克斯坦农业国际合作推介会等接连举办,为各类企业搭建了交流合作平台,提供了更多商机。今年1—7月,中国新疆对哈萨克斯坦进出口总值726.3亿元,同比增长86.2%。

合作领域广泛。中哈双边贸易已基本涵盖从能源到农产品贸易等各领域,并着力在绿色能源、现代医疗、人工智能、电子商务、数字金融等领域培育新增长点。“我们正在阿拉木图投资建设海外仓,占地2000亩,预计明年10月投入使用。”霍尔果斯金亿国际贸易(集团)有限公司董事长于成忠说,共建“一带一路”为中哈两国的产品拓展了更为广阔的市场,也为企业带来更多红利。

新疆的新鲜果蔬,当天就能端上哈萨克斯坦家庭的餐桌,来自哈萨克斯坦的优质面粉,成为喜爱面食的新疆人的“心头好”……中哈经济结构互补性强,为双方企业提供了更多合作机会。

“中国新疆是一个非常大的消费市场,我们希望能够跟更多新疆企业加强合作,也希望能够把哈萨克斯坦的优质农产品等出口到新疆。”9月14日,哈萨克斯坦阿塔梅肯企业家协会阿拉木图分会副会长奥列格·加里宁·阿蒂说。

向心处去 友好成其久远

9月15日,在阿斯塔纳,记者刚迈进哈萨克斯坦留华毕业生协会,就感受到浓浓的中国风:红灯笼、对联、大幅的中国故宫图片,还有书架上《中国春节》的光盘,处处洋溢着中国文化的气息。

协会会长扎米利亚曾在中国留学4年,非常热爱中国文化。她告诉记者,协会有将近200名会员,随着“中文热”“中国文化热”在哈萨克斯坦持续升温,协会组织展示中国歌舞、美食、茶艺等文化的“中国文化日”活动,颇受当地人民喜爱。

“中哈是好邻居,我们想通过各种活动,增进两国民众间的了解。”扎米利亚说。

亲望亲好,邻望邻好。共建“一带一路”,为两国人民传统友好互信赋予新的时代内涵。与哈萨克斯坦毗邻而居的中国新疆,在饮食、民俗习惯等方面与哈萨克斯坦有不少相近之处,促进两地民心相通更有优势。

向心处去,中哈友好成其久远。

9月14日,在阿拉木图冼星海大道,古铜色的冼星海纪念碑静静矗立,无声地讲述着一段中哈友好感人故事,不时有游客前来参观、拍照。2019年,由新疆天山电影制片厂导演西尔扎提·亚合甫执导的中哈合拍影片《音乐家》上映,在中哈两国引起观影热潮。“我看过《音乐家》,很感动。希望像纪念碑上写的这样,让中哈友谊世代相传。”从这里经过的阿拉木图市民阿依达娜说。

近年来,中哈文化交流深入人心。今年7月,在第六届中国新疆国际民族舞蹈节上,哈萨克斯坦萨尔塔纳国家舞蹈团在新疆人民剧场奉献了精彩的歌舞晚会《富饶的家乡》。“我们以舞为媒,带来团结和友谊。”来过三次中国的舞蹈演员莫米巴依·依米尔说。

随着免签政策的实施,中哈两国人员往来愈加密切。今年4月19日,“百团千人游中亚”首发团从乌鲁木齐出发,36名游客开启哈萨克斯坦之旅。如今,“新疆+哈萨克斯坦”已成为新疆乃至国内其他省份游客出境游的首选。

不仅如此,近年来,中哈两国青年交流活动持续举办。纳扎尔巴耶夫大学200名师生赴华参加夏令营活动、2023“未来之桥”中国—中亚青年领导人研修交流营活动、中哈摔跤国际青年交流赛等,不仅为两国青年提供了拓宽视野、增长见识的机会,更让他们了解共建“一带一路”的重要意义,投身中哈友好事业,当好友谊使者。

未来,中哈将互设文化中心,哈萨克斯坦将建成传统医学中心和鲁班工坊,两国人文合作步子越迈越大,人民友好基础越来越牢。

在共建“一带一路”的道路上,在构建中哈命运共同体的进程中,在新的“黄金三十年”,中哈两国人民必将携手同心,一起向未来!

جۇڭگو بىلەن قازاقىستان قول تۇتۇشۇپ، «بىر بەلباغ، بىر يول»نى ئورتاق قۇرۇشتىكى باشلامچىلاردىن بولدى

ئانار بۇلۇت\شىنجاڭ گېزىتى مۇخبىرلىرى لى چۇنشيا، جاۋ چۇنخۇا

ھازىرقى كۈز پەسلىدىكى قازاقىستاننىڭ ھاۋاسى ساپ ۋە سالقىن بولۇپ، ئاسماندا ئاپئاق بۇلۇتلار لەيلەپ يۈرەتتى، ھاۋاسى بولۇپمۇ قوشنا بولغان جۇڭگو شىنجاڭ بىلەن ئوخشىشىپ كېتەتتى.

تاغ - دەريالىرى تۇتاش، يېرى تۇتاش، ئادىمىيەت جەھەتتە يېقىن. 1700 كىلومېتىردىن ئارتۇق ئورتاق چېگراغا ئىگە، 2000 يىلدىن ئارتۇق ئالاقە تارىخىغا ئىگە، قەدىمىي يىپەك يولىنىڭ گۈللىنىشىدىن «بىر بەلباغ، بىر يول»نى ئورتاق قۇرۇشتا قول تۇتۇشۇپ ئالغا ئىلگىرىلەشكىچە، قازاقىستان بىلەن جۇڭگو ئىنتايىن چوڭقۇر مەنبەگە ئىگە، تېخىمۇ مۇھىمى ئىناق قوشنىدارچىلىق ۋە دوستلۇقنىڭ، ئۆزئارا مەنپەئەت يەتكۈزۈپ تەڭ نەپ ئېلىشنىڭ ئۈلگىسى.

10 يىل ئىلگىرى، رەئىس شى جىنپىڭ تۇنجى قېتىم قازاقىستاندا زىيارەتتە بولۇپ، «يىپەك يولى ئىقتىساد بەلبېغى»نى ئورتاق قۇرۇش تەشەببۇسىنى ئوتتۇرىغا قويدى، «بىر بەلباغ، بىر يول» ھەمكارلىقى بۇنىڭ بىلەن باشلاندى.

10 يىلدىن بۇيان، «بىر بەلباغ، بىر يول»نى ئورتاق قۇرۇش تەشەببۇستىن ھەرىكەتكە، ئىدىيەدىن ئەمەلىيەتكە، ئالدىن سىناق قىلىش ۋە ئالدىن يولغا قويۇشتىن يۇقىرى سەۋىيەلىك ھەمكارلىشىشقا ئۆتۈشكىچە، جۇڭگو - قازاقىستان مۇناسىۋىتىنىڭ ئىچكى خاس مەزمۇنى كۈنسېرى بېيىدى، ھەمكارلىق نەتىجىلىرى مول بولدى.

«بىر بەلباغ، بىر يول» يادرولۇق رايونى، جۇڭگو - قازاقىستان ھەمكارلىقىدىكى باشلامچى بولۇش سۈپىتى بىلەن، جۇڭگو شىنجاڭ بىلەن قازاقىستاننىڭ يەرلىكلەر ئارا ھەمكارلىقى سىجىل چوڭقۇرلىشىپ، نەتىجىسى كۈنسېرى گەۋدىلىنىپ، قەدىمىي يىپەك يولىنىڭ يېڭى ھاياتىي كۈچىنى ئۇرغۇتۇشنى ئىلگىرى سۈردى.

ئۇلۇغۋار غايە كۆڭۈلگە پۈكۈلدى، ئىككى دۆلەت مۇناسىۋىتى چوڭ قەدەم بىلەن ئالغا ئىلگىرىلىدى

9- ئاينىڭ 15- كۈنى، دەرسكە ماڭغان، دەرستىن چۈشكەن ئوقۇغۇچىلار نەزەربايېف داشۆسىنىڭ ئاساسىي بىناسىغا تەرتىپلىك كىرىپ چىقىۋاتاتتى، تامدىكى بىر گۇرۇپپا سۈرەتلەردە، 10 يىل بۇرۇنقى ئاشۇ مۇھىم پەيت خاتىرىلەنگەنىدى −

«بىز ئىجادىي ھەمكارلىق ئەندىزىسىدىن پايدىلىنىپ، <يىپەك يولى ئىقتىساد بەلبېغى>نى ئورتاق قۇرساق بولىدۇ.» 2013- يىلى 9- ئاينىڭ 7- كۈنى، دۆلەت رەئىسى شى جىنپىڭ بۇ داشۆدە «خەلقلەر دوستلۇقىنى ئەۋج ئالدۇرۇپ، گۈزەل كەلگۈسىنى ئورتاق يارىتايلى» دېگەن تېمىدا مۇھىم نۇتۇق سۆزلەپ، دۇنيا تەرەققىيات مۇساپىسىنىڭ يېڭى بىر سەھىپىسىنى ئاچتى.

«بۇ بىر ئۇلۇغ تەشەببۇس.» گۇۋاھچى بولۇش سۈپىتى بىلەن، نەزەربايېف داشۆسىنىڭ تۇنجى نۆۋەتلىك مۇدىرى شېڭماۋفۇنىڭ ئەينى چاغدىكى ئەھۋالغا نىسبەتەن تەسىراتى چوڭقۇر ئىدى، «10 يىل بۇرۇن تەشەببۇس ئوتتۇرىغا قويۇلغاندىن تارتىپ ھازىرغىچە نۇرغۇن تۈرلەر ئالغا سىلجىتىلىپ يولغا قويۇلدى، <بىر بەلباغ، بىر يول>نى ئورتاق قۇرۇش ئاسىيا - ياۋروپادىكى نۇرغۇن دۆلەتنى بىر - بىرىگە زىچ باغلىدى».

ئۇلۇغۋار غايە كۆڭۈلگە پۈكۈلدى، جۇڭگو - قازاقىستان مۇناسىۋىتى چوڭ قەدەم بىلەن ئالغا ئىلگىرىلىدى.

«بىر بەلباغ، بىر يول»نى ئورتاق قۇرغان 10 يىلدىن بۇيان، ئىككى دۆلەت باشلىقلار دىپلوماتىيەسىنى يېتەكچى قىلىپ، جۇڭگو - قازاقىستان مەڭگۈلۈك ئومۇميۈزلۈك ئىستراتېگىيەلىك ھەمراھلىق مۇناسىۋىتىنى ئۈزلۈكسىز چوڭقۇرلاشتۇرۇپ، ئۆزگىچە ئىككى تەرەپ مۇناسىۋىتى ئورنىنى بېكىتىپ، ئەۋلادمۇئەۋلاد دوستانە ئۆتىدىغان، يۈكسەك دەرىجىدە ئۆزئارا ئىشىنىدىغان، جاپادىمۇ، ھالاۋەتتىمۇ بىللە بولىدىغان جۇڭگو - قازاقىستان تەقدىر ئورتاق گەۋدىسى بەرپا قىلىشقا كۈچ چىقاردى.

دۆلەت باشلىقلىرى دىپلوماتىيەسى رول تۇتۇپ يول باشلىدى، جۇڭگو - قازاقىستان ھەرقايسى قاتلام - دەرىجىلىكلەر ئالاقىسى ۋە ھەرقايسى ساھەلەردىكى ھەمكارلىق مېخانىزمىنى ئورتاق بەرپا قىلدى، ئىككى دۆلەت مۇناسىۋىتى سىجىل يۇقىرى سەۋىيەدە يۈرۈشتى.

ئىككى دۆلەت باشلىقلىرى ھاسىل قىلغان مۇھىم ئورتاق تونۇشنى ئەمەلىيلەشتۈرۈش ئۈچۈن، جۇڭگو شىنجاڭ قازاقىستان بىلەن بولغان يۇقىرى قاتلامدىكىلەرنىڭ ھەمتۈرتكە بولۇشىنى زورايتتى: بۇ يىل 3- ئايدا، ئاپتونوم رايونلۇق پارتىيە كومىتېتىنىڭ شۇجىسى ما شىڭرۇي جۇڭگو شىنجاڭ دوستلۇق - ئالماشتۇرۇش زىيارەت ئۆمىكىنى باشلاپ قازاقىستانغا زىيارەتكە بېرىپ، ئىلگىرى - كېيىن بولۇپ ئاستانا ۋە ئالمۇتادا زىيارەتتە بولدى، قازاقىستان ھۆكۈمىتىنىڭ ئالاقىدار رەھبەرلىرى ۋە ئالاقىدار شەھەر، ئوبلاستلارنىڭ مەسئۇللىرى بىلەن سۆھبەتلەشتى، 2- نۆۋەتلىك جۇڭگو (شىنجاڭ) − قازاقىستان قوشنا رايونلار دوستانە ھەمكارلىق سۆھبەت يىغىنى ئۆتكۈزدى، ئالمۇتا شەھىرى ۋە شەرقىي قازاقىستان ئوبلاستى، ئالمۇتا ئوبلاستى، ئاباي ئوبلاستى، يەتتە سۇ ئوبلاستى بىلەن دوستانە شەھەر مۇناسىۋىتى ئورنىتىپ، قوشنا ئوبلاست، شەھەرلەردە دوستانە شەھەر بىلەن «تولۇق قاپلاش»نى ئىشقا ئاشۇردى.

يەرلىكنىڭ ئالاقىسى قىزغىنلىققا تولدى: قازاقىستاننىڭ مۇئاۋىن زۇڭلىسى، قوشۇمچە سودا ۋە بىر گەۋدىلەشتۈرۈش مىنىستىرلىقىنىڭ مىنىستىرى جۇمانغارىن ۋە ئۇنىڭ ھەمراھلىرى شىنجاڭدا زىيارەتتە بولدى ھەم 2023- يىللىق (جۇڭگو) ئاسىيا - ياۋروپا تاۋار سودا كۆرگەزمىسىگە قاتناشتى، تۈركىستان ئوبلاستى، يەتتە سۇ ئوبلاستى، ئالمۇتا ئوبلاستىنىڭ ئوبلاست باشلىقلىرى ئىلگىرى - كېيىن بولۇپ شىنجاڭغا كېلىپ زىيارەتتە بولدى؛ شىنجاڭ ئىلى قازاق ئاپتونوم ئوبلاستى، چۆچەك شەھىرى، بورتالا شەھىرى قاتارلىق جايلارمۇ كەينى - كەينىدىن ئۆمەك ئەۋەتىپ قازاقىستاندا زىيارەتتە بولدى. «بىز جۇڭگو شىنجاڭ بىلەن بولغان ھەرقايسى ساھەلەردىكى ئالماشتۇرۇش ۋە ھەمكارلىقنى پائال تەشەببۇسكارلىق بىلەن كۈچەيتىپ، ئىككى تەرەپ ھەمكارلىقىنىڭ يېڭى سەۋىيەگە كۆتۈرۈلۈشىگە تۈرتكە بولىمىز» دەپ بىلدۈردى ئالمۇتا ئوبلاستىنىڭ ئوبلاست باشلىقى مارات سۇلتانغازىيېف.

«يەرلىكلەر ئارا دائىملىق بېرىش - كېلىش ئۆزئارا دوستلۇقنى چوڭقۇرلاشتۇردى، قىممەتلىك ھەمكارلىق پۇرسىتىنى قېزىپ چىقىپ، كۆپ تۈردە ئۆزئارا مەنپەئەت يەتكۈزۈپ تەڭ نەپ ئالىدىغان ھەمكارلىق كېلىشىمى ئىمزالاپ، جۇڭگو شىنجاڭنىڭ قازاقىستان بىلەن بولغان ھەمكارلىقىنىڭ چوڭقۇر، پۇختا بولۇشىغا تۈرتكە بولدى» دېدى جۇڭگونىڭ ئالمۇتادا تۇرۇشلۇق باش كونسۇلى جياڭ ۋېي.

ئەمەلىيەت چىقىش قىلىندى، ھەمكارلىق نەتىجىلىرى كۆرۈنەرلىك بولدى

«بىز سېتىۋاتقان سىنك يالىتىلغان بۇ ئورالما پولات قاتارلىق ماللارنىڭ ھەممىسى جۇڭگو - ياۋروپا نۆۋەتچى پويىزى ئارقىلىق توشۇپ كېلىنگەن بولۇپ، %80ى جۇڭگودىن كەلتۈرۈلگەن، بۇنىڭ يېرىمى باۋگاڭ گۇرۇھى شىنجاڭ 1- ئاۋغۇست پولات - تۆمۈر چەكلىك شىركىتىدىن كەلتۈرۈلگەن» دېدى 9- ئاينىڭ 13- كۈنى ئالمۇتا شەھىرىگە جايلاشقان قازاق پولات - تۆمۈر گۇرۇھىنىڭ ئىسكىلاتىدا، سېتىش مەسئۇلى ئېرشات جېڭىس ئەمدىلا ئىسكىلاتقا كىرگۈزۈلگەن بىر تۈركۈم ماللارنى مۇخبىرلارغا كۆرسىتىپ تۇرۇپ.

تۇنجى تۈركۈمدە «بىر بەلباغ، بىر يول»نى ئورتاق قۇرۇش بويىچە ئىككى تەرەپ ھەمكارلىق ھۆججىتى ئىمزالاندى ھەم «بىر بەلباغ، بىر يول»نى ئورتاق قۇرۇش ھەمكارلىقى چوڭقۇر قانات يايدۇرۇلدى، جۇڭگو بىلەن ئەتراپتىكى دۆلەتلەر ئارا چېگرا ھالقىغان قۇرۇقلۇقتىكى تۇنجى نېفىت - گاز تۇرۇبىسى ياتقۇزۇلدى، خەلقئارا ئىشلەپچىقىرىش ئىقتىدارى ۋە مەبلەغ سېلىش ھەمكارلىقى باشلامچىلىق بىلەن قانات يايدۇرۇلدى... «بىر بەلباغ بىر يول»نى ئورتاق قۇرۇش تەشەببۇسى ئوتتۇرىغا قويۇلغان 10 يىلدىن بۇيان، جۇڭگو بىلەن قازاقىستان نەچچە ئون مۇھىم ھەمكارلىق تۈرىنى مۇۋەپپەقىيەتلىك يولغا قويۇپ، ئەمەلىي، مول نەتىجىلەرنى قولغا كەلتۈردى.

ئەمەلىيەت چىقىش قىلىندى، جۇڭگو بىلەن قازاقىستاننىڭ ھەمكارلىق نەتىجىلىرى كۆرۈنەرلىك بولدى.

ھەرقايسى تەرەپلەر تۇتاشتۇرۇلدى، راۋانلاشتۇرۇلدى. جۇڭگو بىلەن قازاقىستان تاشيول، تۆمۈريول، ئاۋىياتسىيە، نېفىت - تەبىئىي گاز تۇرۇبىسىنى قاپلىغان ھەر تەرەپلىمە، ئىستېرېئولاشقان تۇتاشتۇرۇش تورىنى مۇۋەپپەقىيەتلىك بەرپا قىلدى. جۇڭگو شىنجاڭدا بەش تاشيول پورتى، ئىككى تۆمۈريول پورتى قازاقىستانغا تۇتىشىدۇ، «پولات كارۋان» جۇڭگو - ياۋروپا نۆۋەتچى پويىزلىرى كېچە - كۈندۈز قاتنايدۇ، يۈك ساندۇقى لىق قاچىلانغان يۈك تىرانسپورت ئاپتوموبىللىرى ئۆتۈشۈپ تۇرىدۇ، نۆۋەتچى ئايروپىلانلار توختىماي بېرىپ - كېلىپ تۇرىدۇ.

سودا گۈللەندى ۋە راۋاجلاندى. جۇڭگو بىلەن قازاقىستاننىڭ سودا تونۇشتۇرۇش پائالىيەتلىرى كۆپەيدى، جۇڭگو − ئاسىيا - ياۋروپا كۆرگەزمىسى، قازاقىستان − جۇڭگو تاۋار كۆرگەزمىسى، جۇڭگو − قازاقىستان دوستلۇقى ھەم ئىلى ئوبلاستى - ئالمۇتا ئوبلاستى كارخانىلار ئىقتىساد - سودا يەرمەنكىسى، جۇڭگو (شىنجاڭ) − قازاقىستان يېزا ئىگىلىك خەلقئارا ھەمكارلىق تونۇشتۇرۇش يىغىنى قاتارلىقلار كەينى - كەينىدىن ئۆتكۈزۈلۈپ، تۈرلۈك كارخانىلار ئۈچۈن ئالاقىلىشىش، ھەمكارلىشىش سۇپىسى ھازىرلاپ بېرىپ، تېخىمۇ كۆپ سودا پۇرسىتى بىلەن تەمىنلىدى. بۇ يىل 1- ئايدىن 7- ئايغىچە، جۇڭگو شىنجاڭنىڭ قازاقىستان بىلەن بولغان ئىمپورت - ئېكسپورت ئومۇمىي قىممىتى 72 مىليارد 630 مىليون يۈەن بولۇپ، بۇلتۇرقى ئوخشاش مەزگىلدىكىدىن %86.2 ئاشتى.

ھەمكارلىق ساھەسى كېڭەيدى. جۇڭگو بىلەن قازاقىستاننىڭ ئىككى تەرەپ سودىسى ئېنېرگىيەدىن يېزا ئىگىلىك مەھسۇلاتلىرى سودىسىغىچە بولغان ھەرقايسى ساھەلەرنى ئاساسىي جەھەتتىن قاپلىدى ھەم يېشىل ئېنېرگىيە، ھازىرقى زامان داۋالاش، سۈنئىي ئەقلىي ئىقتىدار، ئېلېكتىرونلۇق سودا، رەقەملىك پۇل مۇئامىلە قاتارلىق ساھەلەردە يېڭى ئېشىش نۇقتىسى يېتىلدۈرۈلدى. «بىز ئالمۇتادا مەبلەغ سېلىپ مەملىكەت سىرتى ئامبىرى قۇرۇۋاتىمىز، ئىگىلىگەن يەر كۆلىمى 2000 مو بولۇپ، كېلەر يىلى 10- ئايدا ئىشلىتىشكە كىرىشتۈرۈلىدۇ.» قورغاس جىنيى خەلقئارا سودا (گۇرۇھ) چەكلىك شىركىتىنىڭ باش مۇدىرى يۈ چېڭجۇڭ مۇنداق دېدى: «بىر بەلباغ، بىر يول»نى ئورتاق قۇرۇش جۇڭگو - قازاقىستان ئىككى دۆلەتنىڭ مەھسۇلاتلىرى ئۈچۈن تېخىمۇ كەڭ بازار ئاچتى، شۇنداقلا كارخانىلارغا تېخىمۇ كۆپ پايدا ئېلىپ كەلدى.

شىنجاڭنىڭ يېڭى مېۋە - كۆكتاتلىرى شۇ كۈنىلا قازاقىستان ئائىلىلىرىنىڭ تاماق ئۈستىلىگە چىقىدىغان بولدى، قازاقىستاندىن كەلتۈرۈلگەن ئەلا سۈپەتلىك ئۇنلار ئۇن تائاملىرىنى ياقتۇرۇپ ئىستېمال قىلىدىغان شىنجاڭلىقلارنىڭ «قارشى ئېلىشى»غا ئېرىشتى... جۇڭگو بىلەن قازاقىستاننىڭ ئىقتىساد قۇرۇلمىسى جەھەتتىكى ئۆزئارا تولۇقلاشچانلىقى كۈچلۈك بولۇپ، ئىككى تەرەپ كارخانىلىرىنى تېخىمۇ كۆپ ھەمكارلىق پۇرسىتى بىلەن تەمىنلىدى.

«جۇڭگو شىنجاڭ ئىنتايىن چوڭ بىر ئىستېمال بازىرى، بىز تېخىمۇ كۆپ شىنجاڭ كارخانىلىرى بىلەن ھەمكارلىقنى كۈچەيتىشنى ئۈمىد قىلىمىز، شۇنداقلا قازاقىستاننىڭ ئەلا سۈپەتلىك يېزا ئىگىلىك مەھسۇلاتلىرى قاتارلىقلارنى شىنجاڭغا ئېكسپورت قىلىشنى ئۈمىد قىلىمىز» دېدى 9- ئاينىڭ 14- كۈنى قازاقىستان ئاتامىكىن كارخانىچىلار جەمئىيىتى ئالمۇتا شۆبىسىنىڭ مۇئاۋىن جەمئىيەت باشلىقى ئولېگ كالىنىن ئاتى.

قەلبلەر تۇتاشتۇرۇلدى، مەڭگۈلۈك دوستلۇق ئورنىتىلدى

9- ئاينىڭ 15- كۈنى، ئاستانىدە مۇخبىرلار قازاقىستانلىق جۇڭگودا ئوقۇش پۈتكۈزگەنلەر جەمئىيىتىگە قەدەم قويۇپلا، قويۇق جۇڭگو تۈسىنى ھېس قىلدى: قىزىل پانۇس، دۈيليەن، جۇڭگو گۇگۇڭ سارىيىنىڭ چوڭ سۈرىتى ئېسىلغان، يەنە كىتاب جازىسىغا «جۇڭگونىڭ باھار بايرىمى» ناملىق گۇاڭپەن قويۇلغان بولۇپ، ھەممە يەر جۇڭگو مەدەنىيىتى ھىدىغا تولغانىدى.

جەمئىيەت باشلىقى زامىلىيا ئىلگىرى جۇڭگودا تۆت يىل ئوقۇغان بولۇپ، جۇڭگو مەدەنىيىتىنى ئىنتايىن قىزغىن سۆيىدۇ. ئۇ مۇخبىرلارغا مۇنداق دېدى: جەمئىيىتىمىزدە 200گە يېقىن ئەزا بار، «جۇڭگو تىل - يېزىقى قىزغىنلىقى» «جۇڭگو مەدەنىيىتى قىزغىنلىقى»نىڭ قازاقىستاندا سىجىل ئېشىشىغا ئەگىشىپ، جەمئىيىتىمىز جۇڭگونىڭ ناخشا - ئۇسسۇل، يېمەك - ئىچمەك، چاي سەنئىتى قاتارلىق جەھەتلەردىكى مەدەنىيىتىنى نامايان قىلىدىغان «جۇڭگو مەدەنىيىتى كۈنى» پائالىيىتىنى تەشكىللىدى، بۇ، شۇ جايدىكى خەلقنىڭ ياقتۇرۇشىغا ئېرىشتى.

«جۇڭگو بىلەن قازاقىستان ياخشى قوشنىلار، بىز تۈرلۈك پائالىيەتلەر ئارقىلىق ئىككى دۆلەت خەلقلىرى ئارىسىدىكى چۈشىنىشنى ئىلگىرى سۈرۈشنى خالايمىز» دېدى زامىلىيا.

ئۇرۇق - تۇغقانلار ئېجىل ئۆتتى، قوشنا - قولۇملار ئىناق ئۆتتى. «بىر بەلباغ، بىر يول»نى ئورتاق قۇرۇش ئىككى دۆلەت خەلقلىرىنىڭ ئەنئەنىۋى دوستلۇقى، ئۆزئارا ئىشىنىشىگە يېڭى دەۋر ئىچكى خاس مەزمۇنىنى بېغىشلىدى. قازاقىستان بىلەن قوشنا بولغان جۇڭگو شىنجاڭنىڭ يېمەك - ئىچمەك، خەلق ئۆرپ - ئادىتى قاتارلىق جەھەتلەردە قازاقىستان بىلەن ئوخشىشىپ كېتىدىغان نۇرغۇن تەرەپلىرى بار، ئىككى جاي خەلقلىرىنىڭ قەلبىنى تۇتاشتۇرۇشنى ئىلگىرى سۈرۈشتە تېخىمۇ ئەۋزەللىككە ئىگە.

قەلبلەر تۇتاشتى، جۇڭگو بىلەن قازاقىستان مەڭگۈلۈك دوستلۇق ئورناتتى.

9- ئاينىڭ 14- كۈنى، ئالمۇتادىكى شيەن شىڭخەي يولىدا جىمجىت قەد كۆتۈرۈپ تۇرغان قوڭۇر رەڭلىك شيەن شىڭخەي خاتىرە مۇنارى جۇڭگو - قازاقىستان دوستلۇقىنىڭ بىر بۆلەك تەسىرلىك ھېكايىلىرىنى ئۈن - تىنسىز بايان قىلىپ تۇراتتى، ساياھەتچىلەر پات - پات كېلىپ ئېكسكۇرسىيە قىلاتتى، سۈرەتكە چۈشەتتى. 2019- يىلى، شىنجاڭ تىيانشان كىنو ئىستۇدىيەسىنىڭ رېژىسسورى شىرزات ياقۇپ رېژىسسورلۇق قىلغان جۇڭگو بىلەن قازاقىستان ھەمكارلىشىپ سۈرەتكە ئالغان «مۇزىكانت» ناملىق كىنو قويۇلدى، جۇڭگو - قازاقىستان ئىككى دۆلەتتە بۇ كىنونى كۆرۈش قىزغىنلىقى يۇقىرى كۆتۈرۈلدى. «مەن <مۇزىكانت> ناملىق كىنونى كۆرۈپ تولىمۇ ھاياجانلاندىم. خاتىرە مۇنارىغا يېزىلغىنىدەك، جۇڭگو - قازاقىستان دوستلۇقىنىڭ ئەۋلادمۇئەۋلاد داۋاملىشىشىنى ئۈمىد قىلىمەن» دېدى بۇ يەردىن ئۆتۈپ كېتىۋاتقان ئالمۇتا شەھىرى ئاھالىسى ئايدانە.

يېقىنقى يىللاردىن بۇيان، جۇڭگو بىلەن قازاقىستاننىڭ مەدەنىيەت ئالماشتۇرۇشى كىشىلەر قەلبىدىن چوڭقۇر ئورۇن ئالدى. بۇ يىل 7- ئايدا، 6- نۆۋەتلىك جۇڭگو شىنجاڭ خەلقئارا مىللەتلەر ئۇسسۇل بايرىمىدا، قازاقىستان سارتانا دۆلەتلىك ئۇسسۇل ئۆمىكى شىنجاڭ خەلق تىياتىرخانىسىدا ئېسىل ناخشا - ئۇسسۇل كېچىلىكى «باياشات يۇرت - ماكان»نى تەقدىم قىلدى. «بىز ئۇسسۇلنى ۋاسىتە قىلىپ، ئىتتىپاقلىق ۋە دوستلۇق ئېلىپ كەلدۇق» دېدى جۇڭگوغا ئۈچ قېتىم كەلگەن ئۇسسۇل ئارتىسى مۆمىنباي ئىمىر.

ۋىزا كەچۈرۈم قىلىش سىياسىتىنىڭ يولغا قويۇلۇشىغا ئەگىشىپ، جۇڭگو - قازاقىستان ئىككى دۆلەت خادىملىرىنىڭ بېرىش - كېلىشى بارغانسېرى قويۇقلاشتى. بۇ يىل 4- ئاينىڭ 19- كۈنى «100 ئۆمەكتىكى 1000 كىشى ئوتتۇرا ئاسىيانى ساياھەت قىلىش» بويىچە تۇنجى ئۆمەك ئۈرۈمچىدىن يولغا چىقىپ، 36 ساياھەتچى قازاقىستان سەپىرىنى باشلىدى. بۈگۈنكى كۈندە، «شىنجاڭ +قازاقىستان» شىنجاڭ ھەتتا دۆلەت ئىچىدىكى باشقا ئۆلكىلەردىكى ساياھەتچىلەرنىڭ چېگرادىن چىقىپ ساياھەت قىلىشتىكى ئالدىن تاللىشىغا ئايلاندى.

شۇنداق بولۇپلا قالماي، يېقىنقى يىللاردىن بۇيان، جۇڭگو بىلەن قازاقىستان ئىككى دۆلەت ياشلىرىنىڭ ئالماشتۇرۇش پائالىيەتلىرى سىجىل ئۆتكۈزۈلدى. نەزەربايېف داشۆسىنىڭ 200 ئوقۇتقۇچى - ئوقۇغۇچىسى جۇڭگوغا كېلىپ يازلىق لاگېر پائالىيىتى، 2023- يىللىق «كەلگۈسىدىكى كۆۋرۈك» جۇڭگو − ئوتتۇرا ئاسىيا ياش رەھبەرلەر مۇھاكىمە - ئالماشتۇرۇش لاگېرى پائالىيىتى، جۇڭگو - قازاقىستان چېلىشىش خەلقئارا ياشلار ئالماشتۇرۇش مۇسابىقىسى قاتارلىقلارغا قاتنىشىپ، ئىككى دۆلەت ياشلىرىنى نەزەر دائىرىسىنى كېڭەيتىش، بىلىمىنى ئاشۇرۇش پۇرسىتى بىلەن تەمىنلەپلا قالماي، يەنە ئۇلارنى «بىر بەلباغ، بىر يول»نى ئورتاق قۇرۇشنىڭ مۇھىم ئەھمىيىتىنى تېخىمۇ چۈشىنىپ، جۇڭگو بىلەن قازاقىستاننىڭ دوستلۇق ئىشلىرىغا ئاتلىنىپ، دوستلۇق ئەلچىسى بولۇش ئىمكانىيىتىگە ئىگە قىلدى.

كەلگۈسىدە، جۇڭگو بىلەن قازاقىستان ئۆزئارا مەدەنىيەت مەركىزى تەسىس قىلىدۇ، قازاقىستان ئەنئەنىۋى تېبابەت مەركىزى ۋە لۇبەن ھۈنەرخانىسى قۇرىدۇ، ئىككى دۆلەتنىڭ ئادىمىيەت جەھەتتىكى ھەمكارلىق قەدىمى بارغانسېرى چوڭ تاشلىنىدۇ، خەلقلىرىنىڭ دوستلۇق ئاساسى بارغانسېرى مۇستەھكەملىنىدۇ.

«بىر بەلباغ، بىر يول»نى ئورتاق قۇرۇش يولىدا، جۇڭگو - قازاقىستان تەقدىر ئورتاق گەۋدىسى بەرپا قىلىش مۇساپىسىدە، يېڭى «ئالتۇن 30 يىل»دا، جۇڭگو - قازاقىستان ئىككى دۆلەت خەلقلىرى قول تۇتۇشۇپ، بىر مەقسەتتە بولۇپ، بىرلىكتە كەلگۈسىگە يۈزلىنىدۇ!

中哈携手 做共建“一带一路”先行者

جۇڭگو بىلەن قازاقىستان قول تۇتۇشۇپ، «بىر بەلباغ، بىر يول»نى ئورتاق قۇرۇشتىكى باشلامچىلاردىن بولدى

中哈携手 做共建“一带一路”先行者

石榴云/新疆日报记者 李春霞 赵春华

时下的哈萨克斯坦,秋高气爽,云卷云舒,与毗邻的中国新疆尤其相似。

山水相邻、地域相连、人文相亲。拥有1700多公里共同边界,有着2000多年交往历史,从古丝绸之路的繁华,到共建“一带一路”的携手向前,哈萨克斯坦与中国,有着极深渊源,更是睦邻友好、互利共赢的典范。

10年前,习近平主席首次访问哈萨克斯坦,提出共同建设“丝绸之路经济带”倡议,“一带一路”合作由此发端。

10年来,共建“一带一路”从倡议到行动,从理念到实践,从先试先行到高水平合作,中哈关系内涵日益丰富,合作成果丰硕。

作为“一带一路”核心区,中哈合作的排头兵,中国新疆和哈萨克斯坦地方间合作持续深化,成果日益显著,促进古老的丝绸之路焕发新的生机活力。

向高处立 关系阔步前行

9月15日,在纳扎尔巴耶夫大学主楼,上课下课的学生来来往往,井然有序,墙上的一组照片,记录着10年前的那个重要时刻——

“我们可以用创新的合作模式,共同建设‘丝绸之路经济带’。”2013年9月7日,国家主席习近平在这所大学发表题为《弘扬人民友谊共创美好未来》的重要演讲,掀开了世界发展进程的新一页。

“这是一个伟大的倡议。”作为见证者,纳扎尔巴耶夫大学首任校长胜茂夫对当时情景印象深刻,“从10年前倡议提出,到如今很多项目推进实施,共建‘一带一路’把亚欧的很多国家紧密联系在一起。”

向高处立,中哈关系阔步前行。

共建“一带一路”10年来,两国以元首外交为引领,不断深化中哈永久全面战略伙伴关系,树立了独一无二的双边关系定位,致力于构建世代友好、高度互信、休戚与共的中哈命运共同体。

元首外交把舵领航,中哈共建各层级交往和各领域合作机制,两国关系持续高水平运行。

为落实两国元首达成的重要共识,中国新疆加大与哈萨克斯坦的高层互动:今年3月,自治区党委书记马兴瑞率中国新疆友好交流访问团出访哈萨克斯坦,先后访问了阿斯塔纳和阿拉木图,与哈政府有关领导和相关市州负责人会谈,举行第二届中国(新疆)—哈萨克斯坦毗邻地区友好合作对话会,与阿拉木图市和东哈萨克斯坦州、阿拉木图州、阿拜州、杰特苏州缔结友城关系,实现了与毗邻州市友城“全覆盖”。

地方交往如火如荼:哈萨克斯坦副总理兼贸易和一体化部部长茹曼加林一行到新疆访问,并出席2023(中国)亚欧商品贸易博览会,图尔克斯坦州、杰特苏州、阿拉木图州州长先后到访新疆;新疆伊犁哈萨克自治州、塔城市、博乐市等也接连派团访哈。“我们将积极主动加强同中国新疆各领域交流合作,推动双方合作提升到新的水平。”阿拉木图州州长马拉特·苏勒坦哈兹耶夫表示。

“地方间常走动,深化了彼此间友谊,挖掘出宝贵合作机遇,签署了多项互利共赢的合作协议,推动了新疆同哈合作走深走实。”中国驻阿拉木图总领事蒋薇说。

向实处行 合作成就斐然

“我们经销的这些镀锌钢卷等货物,都是通过中欧班列拉过来的,80%来自中国,其中一半来自宝钢集团新疆八一钢铁有限公司。”9月13日,在位于阿拉木图市的哈萨克钢铁集团库房,销售负责人叶尔夏提·杰恩斯指着刚入库的一批货对记者说。

首批签署共建“一带一路”双边合作文件并深入开展共建“一带一路”合作、铺设中国同周边国家第一条陆上跨境油气管道、率先开展国际产能与投资合作……共建“一带一路”倡议提出10年来,中哈成功实施了几十个重要合作项目,取得了实打实、沉甸甸的成果。

向实处行,中哈合作成就斐然。

联通畅达四方。中哈已成功搭建涵盖公路、铁路、航空、油气管道的全方位、立体化联通网络。在中国新疆,有5个公路口岸、2个铁路口岸通往哈萨克斯坦,“钢铁驼队”中欧班列日夜兼程,满载集装箱的货运汽车不绝于途,空中航班往来不歇。

贸易繁荣发展。中哈贸易推介活动频繁,中国—亚欧博览会、哈萨克斯坦—中国商品展览会、中哈友谊暨伊犁州—阿拉木图州企业经贸洽谈会、中国(新疆)—哈萨克斯坦农业国际合作推介会等接连举办,为各类企业搭建了交流合作平台,提供了更多商机。今年1—7月,中国新疆对哈萨克斯坦进出口总值726.3亿元,同比增长86.2%。

合作领域广泛。中哈双边贸易已基本涵盖从能源到农产品贸易等各领域,并着力在绿色能源、现代医疗、人工智能、电子商务、数字金融等领域培育新增长点。“我们正在阿拉木图投资建设海外仓,占地2000亩,预计明年10月投入使用。”霍尔果斯金亿国际贸易(集团)有限公司董事长于成忠说,共建“一带一路”为中哈两国的产品拓展了更为广阔的市场,也为企业带来更多红利。

新疆的新鲜果蔬,当天就能端上哈萨克斯坦家庭的餐桌,来自哈萨克斯坦的优质面粉,成为喜爱面食的新疆人的“心头好”……中哈经济结构互补性强,为双方企业提供了更多合作机会。

“中国新疆是一个非常大的消费市场,我们希望能够跟更多新疆企业加强合作,也希望能够把哈萨克斯坦的优质农产品等出口到新疆。”9月14日,哈萨克斯坦阿塔梅肯企业家协会阿拉木图分会副会长奥列格·加里宁·阿蒂说。

向心处去 友好成其久远

9月15日,在阿斯塔纳,记者刚迈进哈萨克斯坦留华毕业生协会,就感受到浓浓的中国风:红灯笼、对联、大幅的中国故宫图片,还有书架上《中国春节》的光盘,处处洋溢着中国文化的气息。

协会会长扎米利亚曾在中国留学4年,非常热爱中国文化。她告诉记者,协会有将近200名会员,随着“中文热”“中国文化热”在哈萨克斯坦持续升温,协会组织展示中国歌舞、美食、茶艺等文化的“中国文化日”活动,颇受当地人民喜爱。

“中哈是好邻居,我们想通过各种活动,增进两国民众间的了解。”扎米利亚说。

亲望亲好,邻望邻好。共建“一带一路”,为两国人民传统友好互信赋予新的时代内涵。与哈萨克斯坦毗邻而居的中国新疆,在饮食、民俗习惯等方面与哈萨克斯坦有不少相近之处,促进两地民心相通更有优势。

向心处去,中哈友好成其久远。

9月14日,在阿拉木图冼星海大道,古铜色的冼星海纪念碑静静矗立,无声地讲述着一段中哈友好感人故事,不时有游客前来参观、拍照。2019年,由新疆天山电影制片厂导演西尔扎提·亚合甫执导的中哈合拍影片《音乐家》上映,在中哈两国引起观影热潮。“我看过《音乐家》,很感动。希望像纪念碑上写的这样,让中哈友谊世代相传。”从这里经过的阿拉木图市民阿依达娜说。

近年来,中哈文化交流深入人心。今年7月,在第六届中国新疆国际民族舞蹈节上,哈萨克斯坦萨尔塔纳国家舞蹈团在新疆人民剧场奉献了精彩的歌舞晚会《富饶的家乡》。“我们以舞为媒,带来团结和友谊。”来过三次中国的舞蹈演员莫米巴依·依米尔说。

随着免签政策的实施,中哈两国人员往来愈加密切。今年4月19日,“百团千人游中亚”首发团从乌鲁木齐出发,36名游客开启哈萨克斯坦之旅。如今,“新疆+哈萨克斯坦”已成为新疆乃至国内其他省份游客出境游的首选。

不仅如此,近年来,中哈两国青年交流活动持续举办。纳扎尔巴耶夫大学200名师生赴华参加夏令营活动、2023“未来之桥”中国—中亚青年领导人研修交流营活动、中哈摔跤国际青年交流赛等,不仅为两国青年提供了拓宽视野、增长见识的机会,更让他们了解共建“一带一路”的重要意义,投身中哈友好事业,当好友谊使者。

未来,中哈将互设文化中心,哈萨克斯坦将建成传统医学中心和鲁班工坊,两国人文合作步子越迈越大,人民友好基础越来越牢。

在共建“一带一路”的道路上,在构建中哈命运共同体的进程中,在新的“黄金三十年”,中哈两国人民必将携手同心,一起向未来!

جۇڭگو بىلەن قازاقىستان قول تۇتۇشۇپ، «بىر بەلباغ، بىر يول»نى ئورتاق قۇرۇشتىكى باشلامچىلاردىن بولدى

ئانار بۇلۇت\شىنجاڭ گېزىتى مۇخبىرلىرى لى چۇنشيا، جاۋ چۇنخۇا

ھازىرقى كۈز پەسلىدىكى قازاقىستاننىڭ ھاۋاسى ساپ ۋە سالقىن بولۇپ، ئاسماندا ئاپئاق بۇلۇتلار لەيلەپ يۈرەتتى، ھاۋاسى بولۇپمۇ قوشنا بولغان جۇڭگو شىنجاڭ بىلەن ئوخشىشىپ كېتەتتى.

تاغ - دەريالىرى تۇتاش، يېرى تۇتاش، ئادىمىيەت جەھەتتە يېقىن. 1700 كىلومېتىردىن ئارتۇق ئورتاق چېگراغا ئىگە، 2000 يىلدىن ئارتۇق ئالاقە تارىخىغا ئىگە، قەدىمىي يىپەك يولىنىڭ گۈللىنىشىدىن «بىر بەلباغ، بىر يول»نى ئورتاق قۇرۇشتا قول تۇتۇشۇپ ئالغا ئىلگىرىلەشكىچە، قازاقىستان بىلەن جۇڭگو ئىنتايىن چوڭقۇر مەنبەگە ئىگە، تېخىمۇ مۇھىمى ئىناق قوشنىدارچىلىق ۋە دوستلۇقنىڭ، ئۆزئارا مەنپەئەت يەتكۈزۈپ تەڭ نەپ ئېلىشنىڭ ئۈلگىسى.

10 يىل ئىلگىرى، رەئىس شى جىنپىڭ تۇنجى قېتىم قازاقىستاندا زىيارەتتە بولۇپ، «يىپەك يولى ئىقتىساد بەلبېغى»نى ئورتاق قۇرۇش تەشەببۇسىنى ئوتتۇرىغا قويدى، «بىر بەلباغ، بىر يول» ھەمكارلىقى بۇنىڭ بىلەن باشلاندى.

10 يىلدىن بۇيان، «بىر بەلباغ، بىر يول»نى ئورتاق قۇرۇش تەشەببۇستىن ھەرىكەتكە، ئىدىيەدىن ئەمەلىيەتكە، ئالدىن سىناق قىلىش ۋە ئالدىن يولغا قويۇشتىن يۇقىرى سەۋىيەلىك ھەمكارلىشىشقا ئۆتۈشكىچە، جۇڭگو - قازاقىستان مۇناسىۋىتىنىڭ ئىچكى خاس مەزمۇنى كۈنسېرى بېيىدى، ھەمكارلىق نەتىجىلىرى مول بولدى.

«بىر بەلباغ، بىر يول» يادرولۇق رايونى، جۇڭگو - قازاقىستان ھەمكارلىقىدىكى باشلامچى بولۇش سۈپىتى بىلەن، جۇڭگو شىنجاڭ بىلەن قازاقىستاننىڭ يەرلىكلەر ئارا ھەمكارلىقى سىجىل چوڭقۇرلىشىپ، نەتىجىسى كۈنسېرى گەۋدىلىنىپ، قەدىمىي يىپەك يولىنىڭ يېڭى ھاياتىي كۈچىنى ئۇرغۇتۇشنى ئىلگىرى سۈردى.

ئۇلۇغۋار غايە كۆڭۈلگە پۈكۈلدى، ئىككى دۆلەت مۇناسىۋىتى چوڭ قەدەم بىلەن ئالغا ئىلگىرىلىدى

9- ئاينىڭ 15- كۈنى، دەرسكە ماڭغان، دەرستىن چۈشكەن ئوقۇغۇچىلار نەزەربايېف داشۆسىنىڭ ئاساسىي بىناسىغا تەرتىپلىك كىرىپ چىقىۋاتاتتى، تامدىكى بىر گۇرۇپپا سۈرەتلەردە، 10 يىل بۇرۇنقى ئاشۇ مۇھىم پەيت خاتىرىلەنگەنىدى −

«بىز ئىجادىي ھەمكارلىق ئەندىزىسىدىن پايدىلىنىپ، <يىپەك يولى ئىقتىساد بەلبېغى>نى ئورتاق قۇرساق بولىدۇ.» 2013- يىلى 9- ئاينىڭ 7- كۈنى، دۆلەت رەئىسى شى جىنپىڭ بۇ داشۆدە «خەلقلەر دوستلۇقىنى ئەۋج ئالدۇرۇپ، گۈزەل كەلگۈسىنى ئورتاق يارىتايلى» دېگەن تېمىدا مۇھىم نۇتۇق سۆزلەپ، دۇنيا تەرەققىيات مۇساپىسىنىڭ يېڭى بىر سەھىپىسىنى ئاچتى.

«بۇ بىر ئۇلۇغ تەشەببۇس.» گۇۋاھچى بولۇش سۈپىتى بىلەن، نەزەربايېف داشۆسىنىڭ تۇنجى نۆۋەتلىك مۇدىرى شېڭماۋفۇنىڭ ئەينى چاغدىكى ئەھۋالغا نىسبەتەن تەسىراتى چوڭقۇر ئىدى، «10 يىل بۇرۇن تەشەببۇس ئوتتۇرىغا قويۇلغاندىن تارتىپ ھازىرغىچە نۇرغۇن تۈرلەر ئالغا سىلجىتىلىپ يولغا قويۇلدى، <بىر بەلباغ، بىر يول>نى ئورتاق قۇرۇش ئاسىيا - ياۋروپادىكى نۇرغۇن دۆلەتنى بىر - بىرىگە زىچ باغلىدى».

ئۇلۇغۋار غايە كۆڭۈلگە پۈكۈلدى، جۇڭگو - قازاقىستان مۇناسىۋىتى چوڭ قەدەم بىلەن ئالغا ئىلگىرىلىدى.

«بىر بەلباغ، بىر يول»نى ئورتاق قۇرغان 10 يىلدىن بۇيان، ئىككى دۆلەت باشلىقلار دىپلوماتىيەسىنى يېتەكچى قىلىپ، جۇڭگو - قازاقىستان مەڭگۈلۈك ئومۇميۈزلۈك ئىستراتېگىيەلىك ھەمراھلىق مۇناسىۋىتىنى ئۈزلۈكسىز چوڭقۇرلاشتۇرۇپ، ئۆزگىچە ئىككى تەرەپ مۇناسىۋىتى ئورنىنى بېكىتىپ، ئەۋلادمۇئەۋلاد دوستانە ئۆتىدىغان، يۈكسەك دەرىجىدە ئۆزئارا ئىشىنىدىغان، جاپادىمۇ، ھالاۋەتتىمۇ بىللە بولىدىغان جۇڭگو - قازاقىستان تەقدىر ئورتاق گەۋدىسى بەرپا قىلىشقا كۈچ چىقاردى.

دۆلەت باشلىقلىرى دىپلوماتىيەسى رول تۇتۇپ يول باشلىدى، جۇڭگو - قازاقىستان ھەرقايسى قاتلام - دەرىجىلىكلەر ئالاقىسى ۋە ھەرقايسى ساھەلەردىكى ھەمكارلىق مېخانىزمىنى ئورتاق بەرپا قىلدى، ئىككى دۆلەت مۇناسىۋىتى سىجىل يۇقىرى سەۋىيەدە يۈرۈشتى.

ئىككى دۆلەت باشلىقلىرى ھاسىل قىلغان مۇھىم ئورتاق تونۇشنى ئەمەلىيلەشتۈرۈش ئۈچۈن، جۇڭگو شىنجاڭ قازاقىستان بىلەن بولغان يۇقىرى قاتلامدىكىلەرنىڭ ھەمتۈرتكە بولۇشىنى زورايتتى: بۇ يىل 3- ئايدا، ئاپتونوم رايونلۇق پارتىيە كومىتېتىنىڭ شۇجىسى ما شىڭرۇي جۇڭگو شىنجاڭ دوستلۇق - ئالماشتۇرۇش زىيارەت ئۆمىكىنى باشلاپ قازاقىستانغا زىيارەتكە بېرىپ، ئىلگىرى - كېيىن بولۇپ ئاستانا ۋە ئالمۇتادا زىيارەتتە بولدى، قازاقىستان ھۆكۈمىتىنىڭ ئالاقىدار رەھبەرلىرى ۋە ئالاقىدار شەھەر، ئوبلاستلارنىڭ مەسئۇللىرى بىلەن سۆھبەتلەشتى، 2- نۆۋەتلىك جۇڭگو (شىنجاڭ) − قازاقىستان قوشنا رايونلار دوستانە ھەمكارلىق سۆھبەت يىغىنى ئۆتكۈزدى، ئالمۇتا شەھىرى ۋە شەرقىي قازاقىستان ئوبلاستى، ئالمۇتا ئوبلاستى، ئاباي ئوبلاستى، يەتتە سۇ ئوبلاستى بىلەن دوستانە شەھەر مۇناسىۋىتى ئورنىتىپ، قوشنا ئوبلاست، شەھەرلەردە دوستانە شەھەر بىلەن «تولۇق قاپلاش»نى ئىشقا ئاشۇردى.

يەرلىكنىڭ ئالاقىسى قىزغىنلىققا تولدى: قازاقىستاننىڭ مۇئاۋىن زۇڭلىسى، قوشۇمچە سودا ۋە بىر گەۋدىلەشتۈرۈش مىنىستىرلىقىنىڭ مىنىستىرى جۇمانغارىن ۋە ئۇنىڭ ھەمراھلىرى شىنجاڭدا زىيارەتتە بولدى ھەم 2023- يىللىق (جۇڭگو) ئاسىيا - ياۋروپا تاۋار سودا كۆرگەزمىسىگە قاتناشتى، تۈركىستان ئوبلاستى، يەتتە سۇ ئوبلاستى، ئالمۇتا ئوبلاستىنىڭ ئوبلاست باشلىقلىرى ئىلگىرى - كېيىن بولۇپ شىنجاڭغا كېلىپ زىيارەتتە بولدى؛ شىنجاڭ ئىلى قازاق ئاپتونوم ئوبلاستى، چۆچەك شەھىرى، بورتالا شەھىرى قاتارلىق جايلارمۇ كەينى - كەينىدىن ئۆمەك ئەۋەتىپ قازاقىستاندا زىيارەتتە بولدى. «بىز جۇڭگو شىنجاڭ بىلەن بولغان ھەرقايسى ساھەلەردىكى ئالماشتۇرۇش ۋە ھەمكارلىقنى پائال تەشەببۇسكارلىق بىلەن كۈچەيتىپ، ئىككى تەرەپ ھەمكارلىقىنىڭ يېڭى سەۋىيەگە كۆتۈرۈلۈشىگە تۈرتكە بولىمىز» دەپ بىلدۈردى ئالمۇتا ئوبلاستىنىڭ ئوبلاست باشلىقى مارات سۇلتانغازىيېف.

«يەرلىكلەر ئارا دائىملىق بېرىش - كېلىش ئۆزئارا دوستلۇقنى چوڭقۇرلاشتۇردى، قىممەتلىك ھەمكارلىق پۇرسىتىنى قېزىپ چىقىپ، كۆپ تۈردە ئۆزئارا مەنپەئەت يەتكۈزۈپ تەڭ نەپ ئالىدىغان ھەمكارلىق كېلىشىمى ئىمزالاپ، جۇڭگو شىنجاڭنىڭ قازاقىستان بىلەن بولغان ھەمكارلىقىنىڭ چوڭقۇر، پۇختا بولۇشىغا تۈرتكە بولدى» دېدى جۇڭگونىڭ ئالمۇتادا تۇرۇشلۇق باش كونسۇلى جياڭ ۋېي.

ئەمەلىيەت چىقىش قىلىندى، ھەمكارلىق نەتىجىلىرى كۆرۈنەرلىك بولدى

«بىز سېتىۋاتقان سىنك يالىتىلغان بۇ ئورالما پولات قاتارلىق ماللارنىڭ ھەممىسى جۇڭگو - ياۋروپا نۆۋەتچى پويىزى ئارقىلىق توشۇپ كېلىنگەن بولۇپ، %80ى جۇڭگودىن كەلتۈرۈلگەن، بۇنىڭ يېرىمى باۋگاڭ گۇرۇھى شىنجاڭ 1- ئاۋغۇست پولات - تۆمۈر چەكلىك شىركىتىدىن كەلتۈرۈلگەن» دېدى 9- ئاينىڭ 13- كۈنى ئالمۇتا شەھىرىگە جايلاشقان قازاق پولات - تۆمۈر گۇرۇھىنىڭ ئىسكىلاتىدا، سېتىش مەسئۇلى ئېرشات جېڭىس ئەمدىلا ئىسكىلاتقا كىرگۈزۈلگەن بىر تۈركۈم ماللارنى مۇخبىرلارغا كۆرسىتىپ تۇرۇپ.

تۇنجى تۈركۈمدە «بىر بەلباغ، بىر يول»نى ئورتاق قۇرۇش بويىچە ئىككى تەرەپ ھەمكارلىق ھۆججىتى ئىمزالاندى ھەم «بىر بەلباغ، بىر يول»نى ئورتاق قۇرۇش ھەمكارلىقى چوڭقۇر قانات يايدۇرۇلدى، جۇڭگو بىلەن ئەتراپتىكى دۆلەتلەر ئارا چېگرا ھالقىغان قۇرۇقلۇقتىكى تۇنجى نېفىت - گاز تۇرۇبىسى ياتقۇزۇلدى، خەلقئارا ئىشلەپچىقىرىش ئىقتىدارى ۋە مەبلەغ سېلىش ھەمكارلىقى باشلامچىلىق بىلەن قانات يايدۇرۇلدى... «بىر بەلباغ بىر يول»نى ئورتاق قۇرۇش تەشەببۇسى ئوتتۇرىغا قويۇلغان 10 يىلدىن بۇيان، جۇڭگو بىلەن قازاقىستان نەچچە ئون مۇھىم ھەمكارلىق تۈرىنى مۇۋەپپەقىيەتلىك يولغا قويۇپ، ئەمەلىي، مول نەتىجىلەرنى قولغا كەلتۈردى.

ئەمەلىيەت چىقىش قىلىندى، جۇڭگو بىلەن قازاقىستاننىڭ ھەمكارلىق نەتىجىلىرى كۆرۈنەرلىك بولدى.

ھەرقايسى تەرەپلەر تۇتاشتۇرۇلدى، راۋانلاشتۇرۇلدى. جۇڭگو بىلەن قازاقىستان تاشيول، تۆمۈريول، ئاۋىياتسىيە، نېفىت - تەبىئىي گاز تۇرۇبىسىنى قاپلىغان ھەر تەرەپلىمە، ئىستېرېئولاشقان تۇتاشتۇرۇش تورىنى مۇۋەپپەقىيەتلىك بەرپا قىلدى. جۇڭگو شىنجاڭدا بەش تاشيول پورتى، ئىككى تۆمۈريول پورتى قازاقىستانغا تۇتىشىدۇ، «پولات كارۋان» جۇڭگو - ياۋروپا نۆۋەتچى پويىزلىرى كېچە - كۈندۈز قاتنايدۇ، يۈك ساندۇقى لىق قاچىلانغان يۈك تىرانسپورت ئاپتوموبىللىرى ئۆتۈشۈپ تۇرىدۇ، نۆۋەتچى ئايروپىلانلار توختىماي بېرىپ - كېلىپ تۇرىدۇ.

سودا گۈللەندى ۋە راۋاجلاندى. جۇڭگو بىلەن قازاقىستاننىڭ سودا تونۇشتۇرۇش پائالىيەتلىرى كۆپەيدى، جۇڭگو − ئاسىيا - ياۋروپا كۆرگەزمىسى، قازاقىستان − جۇڭگو تاۋار كۆرگەزمىسى، جۇڭگو − قازاقىستان دوستلۇقى ھەم ئىلى ئوبلاستى - ئالمۇتا ئوبلاستى كارخانىلار ئىقتىساد - سودا يەرمەنكىسى، جۇڭگو (شىنجاڭ) − قازاقىستان يېزا ئىگىلىك خەلقئارا ھەمكارلىق تونۇشتۇرۇش يىغىنى قاتارلىقلار كەينى - كەينىدىن ئۆتكۈزۈلۈپ، تۈرلۈك كارخانىلار ئۈچۈن ئالاقىلىشىش، ھەمكارلىشىش سۇپىسى ھازىرلاپ بېرىپ، تېخىمۇ كۆپ سودا پۇرسىتى بىلەن تەمىنلىدى. بۇ يىل 1- ئايدىن 7- ئايغىچە، جۇڭگو شىنجاڭنىڭ قازاقىستان بىلەن بولغان ئىمپورت - ئېكسپورت ئومۇمىي قىممىتى 72 مىليارد 630 مىليون يۈەن بولۇپ، بۇلتۇرقى ئوخشاش مەزگىلدىكىدىن %86.2 ئاشتى.

ھەمكارلىق ساھەسى كېڭەيدى. جۇڭگو بىلەن قازاقىستاننىڭ ئىككى تەرەپ سودىسى ئېنېرگىيەدىن يېزا ئىگىلىك مەھسۇلاتلىرى سودىسىغىچە بولغان ھەرقايسى ساھەلەرنى ئاساسىي جەھەتتىن قاپلىدى ھەم يېشىل ئېنېرگىيە، ھازىرقى زامان داۋالاش، سۈنئىي ئەقلىي ئىقتىدار، ئېلېكتىرونلۇق سودا، رەقەملىك پۇل مۇئامىلە قاتارلىق ساھەلەردە يېڭى ئېشىش نۇقتىسى يېتىلدۈرۈلدى. «بىز ئالمۇتادا مەبلەغ سېلىپ مەملىكەت سىرتى ئامبىرى قۇرۇۋاتىمىز، ئىگىلىگەن يەر كۆلىمى 2000 مو بولۇپ، كېلەر يىلى 10- ئايدا ئىشلىتىشكە كىرىشتۈرۈلىدۇ.» قورغاس جىنيى خەلقئارا سودا (گۇرۇھ) چەكلىك شىركىتىنىڭ باش مۇدىرى يۈ چېڭجۇڭ مۇنداق دېدى: «بىر بەلباغ، بىر يول»نى ئورتاق قۇرۇش جۇڭگو - قازاقىستان ئىككى دۆلەتنىڭ مەھسۇلاتلىرى ئۈچۈن تېخىمۇ كەڭ بازار ئاچتى، شۇنداقلا كارخانىلارغا تېخىمۇ كۆپ پايدا ئېلىپ كەلدى.

شىنجاڭنىڭ يېڭى مېۋە - كۆكتاتلىرى شۇ كۈنىلا قازاقىستان ئائىلىلىرىنىڭ تاماق ئۈستىلىگە چىقىدىغان بولدى، قازاقىستاندىن كەلتۈرۈلگەن ئەلا سۈپەتلىك ئۇنلار ئۇن تائاملىرىنى ياقتۇرۇپ ئىستېمال قىلىدىغان شىنجاڭلىقلارنىڭ «قارشى ئېلىشى»غا ئېرىشتى... جۇڭگو بىلەن قازاقىستاننىڭ ئىقتىساد قۇرۇلمىسى جەھەتتىكى ئۆزئارا تولۇقلاشچانلىقى كۈچلۈك بولۇپ، ئىككى تەرەپ كارخانىلىرىنى تېخىمۇ كۆپ ھەمكارلىق پۇرسىتى بىلەن تەمىنلىدى.

«جۇڭگو شىنجاڭ ئىنتايىن چوڭ بىر ئىستېمال بازىرى، بىز تېخىمۇ كۆپ شىنجاڭ كارخانىلىرى بىلەن ھەمكارلىقنى كۈچەيتىشنى ئۈمىد قىلىمىز، شۇنداقلا قازاقىستاننىڭ ئەلا سۈپەتلىك يېزا ئىگىلىك مەھسۇلاتلىرى قاتارلىقلارنى شىنجاڭغا ئېكسپورت قىلىشنى ئۈمىد قىلىمىز» دېدى 9- ئاينىڭ 14- كۈنى قازاقىستان ئاتامىكىن كارخانىچىلار جەمئىيىتى ئالمۇتا شۆبىسىنىڭ مۇئاۋىن جەمئىيەت باشلىقى ئولېگ كالىنىن ئاتى.

قەلبلەر تۇتاشتۇرۇلدى، مەڭگۈلۈك دوستلۇق ئورنىتىلدى

9- ئاينىڭ 15- كۈنى، ئاستانىدە مۇخبىرلار قازاقىستانلىق جۇڭگودا ئوقۇش پۈتكۈزگەنلەر جەمئىيىتىگە قەدەم قويۇپلا، قويۇق جۇڭگو تۈسىنى ھېس قىلدى: قىزىل پانۇس، دۈيليەن، جۇڭگو گۇگۇڭ سارىيىنىڭ چوڭ سۈرىتى ئېسىلغان، يەنە كىتاب جازىسىغا «جۇڭگونىڭ باھار بايرىمى» ناملىق گۇاڭپەن قويۇلغان بولۇپ، ھەممە يەر جۇڭگو مەدەنىيىتى ھىدىغا تولغانىدى.

جەمئىيەت باشلىقى زامىلىيا ئىلگىرى جۇڭگودا تۆت يىل ئوقۇغان بولۇپ، جۇڭگو مەدەنىيىتىنى ئىنتايىن قىزغىن سۆيىدۇ. ئۇ مۇخبىرلارغا مۇنداق دېدى: جەمئىيىتىمىزدە 200گە يېقىن ئەزا بار، «جۇڭگو تىل - يېزىقى قىزغىنلىقى» «جۇڭگو مەدەنىيىتى قىزغىنلىقى»نىڭ قازاقىستاندا سىجىل ئېشىشىغا ئەگىشىپ، جەمئىيىتىمىز جۇڭگونىڭ ناخشا - ئۇسسۇل، يېمەك - ئىچمەك، چاي سەنئىتى قاتارلىق جەھەتلەردىكى مەدەنىيىتىنى نامايان قىلىدىغان «جۇڭگو مەدەنىيىتى كۈنى» پائالىيىتىنى تەشكىللىدى، بۇ، شۇ جايدىكى خەلقنىڭ ياقتۇرۇشىغا ئېرىشتى.

«جۇڭگو بىلەن قازاقىستان ياخشى قوشنىلار، بىز تۈرلۈك پائالىيەتلەر ئارقىلىق ئىككى دۆلەت خەلقلىرى ئارىسىدىكى چۈشىنىشنى ئىلگىرى سۈرۈشنى خالايمىز» دېدى زامىلىيا.

ئۇرۇق - تۇغقانلار ئېجىل ئۆتتى، قوشنا - قولۇملار ئىناق ئۆتتى. «بىر بەلباغ، بىر يول»نى ئورتاق قۇرۇش ئىككى دۆلەت خەلقلىرىنىڭ ئەنئەنىۋى دوستلۇقى، ئۆزئارا ئىشىنىشىگە يېڭى دەۋر ئىچكى خاس مەزمۇنىنى بېغىشلىدى. قازاقىستان بىلەن قوشنا بولغان جۇڭگو شىنجاڭنىڭ يېمەك - ئىچمەك، خەلق ئۆرپ - ئادىتى قاتارلىق جەھەتلەردە قازاقىستان بىلەن ئوخشىشىپ كېتىدىغان نۇرغۇن تەرەپلىرى بار، ئىككى جاي خەلقلىرىنىڭ قەلبىنى تۇتاشتۇرۇشنى ئىلگىرى سۈرۈشتە تېخىمۇ ئەۋزەللىككە ئىگە.

قەلبلەر تۇتاشتى، جۇڭگو بىلەن قازاقىستان مەڭگۈلۈك دوستلۇق ئورناتتى.

9- ئاينىڭ 14- كۈنى، ئالمۇتادىكى شيەن شىڭخەي يولىدا جىمجىت قەد كۆتۈرۈپ تۇرغان قوڭۇر رەڭلىك شيەن شىڭخەي خاتىرە مۇنارى جۇڭگو - قازاقىستان دوستلۇقىنىڭ بىر بۆلەك تەسىرلىك ھېكايىلىرىنى ئۈن - تىنسىز بايان قىلىپ تۇراتتى، ساياھەتچىلەر پات - پات كېلىپ ئېكسكۇرسىيە قىلاتتى، سۈرەتكە چۈشەتتى. 2019- يىلى، شىنجاڭ تىيانشان كىنو ئىستۇدىيەسىنىڭ رېژىسسورى شىرزات ياقۇپ رېژىسسورلۇق قىلغان جۇڭگو بىلەن قازاقىستان ھەمكارلىشىپ سۈرەتكە ئالغان «مۇزىكانت» ناملىق كىنو قويۇلدى، جۇڭگو - قازاقىستان ئىككى دۆلەتتە بۇ كىنونى كۆرۈش قىزغىنلىقى يۇقىرى كۆتۈرۈلدى. «مەن <مۇزىكانت> ناملىق كىنونى كۆرۈپ تولىمۇ ھاياجانلاندىم. خاتىرە مۇنارىغا يېزىلغىنىدەك، جۇڭگو - قازاقىستان دوستلۇقىنىڭ ئەۋلادمۇئەۋلاد داۋاملىشىشىنى ئۈمىد قىلىمەن» دېدى بۇ يەردىن ئۆتۈپ كېتىۋاتقان ئالمۇتا شەھىرى ئاھالىسى ئايدانە.

يېقىنقى يىللاردىن بۇيان، جۇڭگو بىلەن قازاقىستاننىڭ مەدەنىيەت ئالماشتۇرۇشى كىشىلەر قەلبىدىن چوڭقۇر ئورۇن ئالدى. بۇ يىل 7- ئايدا، 6- نۆۋەتلىك جۇڭگو شىنجاڭ خەلقئارا مىللەتلەر ئۇسسۇل بايرىمىدا، قازاقىستان سارتانا دۆلەتلىك ئۇسسۇل ئۆمىكى شىنجاڭ خەلق تىياتىرخانىسىدا ئېسىل ناخشا - ئۇسسۇل كېچىلىكى «باياشات يۇرت - ماكان»نى تەقدىم قىلدى. «بىز ئۇسسۇلنى ۋاسىتە قىلىپ، ئىتتىپاقلىق ۋە دوستلۇق ئېلىپ كەلدۇق» دېدى جۇڭگوغا ئۈچ قېتىم كەلگەن ئۇسسۇل ئارتىسى مۆمىنباي ئىمىر.

ۋىزا كەچۈرۈم قىلىش سىياسىتىنىڭ يولغا قويۇلۇشىغا ئەگىشىپ، جۇڭگو - قازاقىستان ئىككى دۆلەت خادىملىرىنىڭ بېرىش - كېلىشى بارغانسېرى قويۇقلاشتى. بۇ يىل 4- ئاينىڭ 19- كۈنى «100 ئۆمەكتىكى 1000 كىشى ئوتتۇرا ئاسىيانى ساياھەت قىلىش» بويىچە تۇنجى ئۆمەك ئۈرۈمچىدىن يولغا چىقىپ، 36 ساياھەتچى قازاقىستان سەپىرىنى باشلىدى. بۈگۈنكى كۈندە، «شىنجاڭ +قازاقىستان» شىنجاڭ ھەتتا دۆلەت ئىچىدىكى باشقا ئۆلكىلەردىكى ساياھەتچىلەرنىڭ چېگرادىن چىقىپ ساياھەت قىلىشتىكى ئالدىن تاللىشىغا ئايلاندى.

شۇنداق بولۇپلا قالماي، يېقىنقى يىللاردىن بۇيان، جۇڭگو بىلەن قازاقىستان ئىككى دۆلەت ياشلىرىنىڭ ئالماشتۇرۇش پائالىيەتلىرى سىجىل ئۆتكۈزۈلدى. نەزەربايېف داشۆسىنىڭ 200 ئوقۇتقۇچى - ئوقۇغۇچىسى جۇڭگوغا كېلىپ يازلىق لاگېر پائالىيىتى، 2023- يىللىق «كەلگۈسىدىكى كۆۋرۈك» جۇڭگو − ئوتتۇرا ئاسىيا ياش رەھبەرلەر مۇھاكىمە - ئالماشتۇرۇش لاگېرى پائالىيىتى، جۇڭگو - قازاقىستان چېلىشىش خەلقئارا ياشلار ئالماشتۇرۇش مۇسابىقىسى قاتارلىقلارغا قاتنىشىپ، ئىككى دۆلەت ياشلىرىنى نەزەر دائىرىسىنى كېڭەيتىش، بىلىمىنى ئاشۇرۇش پۇرسىتى بىلەن تەمىنلەپلا قالماي، يەنە ئۇلارنى «بىر بەلباغ، بىر يول»نى ئورتاق قۇرۇشنىڭ مۇھىم ئەھمىيىتىنى تېخىمۇ چۈشىنىپ، جۇڭگو بىلەن قازاقىستاننىڭ دوستلۇق ئىشلىرىغا ئاتلىنىپ، دوستلۇق ئەلچىسى بولۇش ئىمكانىيىتىگە ئىگە قىلدى.

كەلگۈسىدە، جۇڭگو بىلەن قازاقىستان ئۆزئارا مەدەنىيەت مەركىزى تەسىس قىلىدۇ، قازاقىستان ئەنئەنىۋى تېبابەت مەركىزى ۋە لۇبەن ھۈنەرخانىسى قۇرىدۇ، ئىككى دۆلەتنىڭ ئادىمىيەت جەھەتتىكى ھەمكارلىق قەدىمى بارغانسېرى چوڭ تاشلىنىدۇ، خەلقلىرىنىڭ دوستلۇق ئاساسى بارغانسېرى مۇستەھكەملىنىدۇ.

«بىر بەلباغ، بىر يول»نى ئورتاق قۇرۇش يولىدا، جۇڭگو - قازاقىستان تەقدىر ئورتاق گەۋدىسى بەرپا قىلىش مۇساپىسىدە، يېڭى «ئالتۇن 30 يىل»دا، جۇڭگو - قازاقىستان ئىككى دۆلەت خەلقلىرى قول تۇتۇشۇپ، بىر مەقسەتتە بولۇپ، بىرلىكتە كەلگۈسىگە يۈزلىنىدۇ!

发布时间 :
2023/10/07
责任编辑 :
栏目归属 :
奔腾之路 · 洞见
يوللانغان ۋاقتى:
2023/10/07
مەسئۇل مۇھەررىر :
تەۋە سەھىپە:
ئۇچقاندەك ئىلگىرىلەش يولى . كۆزىتىش
相关专题
مۇناسىۋەتلىك مەخسۇس سەھىپىلەر